Nuôi gà thả vườn là một phương pháp nuôi truyền thống và khá phổ biến, tuy nhiên, phương pháp này dễ dẫn đến sự phát sinh của nhiều loại dịch bệnh, gây nguy cơ tử vong cao cho gà. Trong bài viết này, Loài Vật AZ xin chia sẻ thông tin về các bệnh thường gặp ở gà thả vườn và cách xử lý chúng.
Các bệnh thường gặp ở gà thả vườn và biện pháp điều trị
Bệnh tụ huyết trùng
Biểu hiện: Gà bị tụ huyết trùng thường thở khò khè, giống như bị sổ mũi, phát ra âm thanh mà dễ dàng nhận biết. Phần đầu và mặt của gà sưng to. Đây là bệnh truyền nhiễm, vì vậy khi phát hiện gà mắc bệnh, cần cách ly ngay khỏi đàn.
Phương pháp điều trị: Phòng bệnh là cách hiệu quả nhất. Tiêm phòng định kỳ bằng các liều kháng sinh nhẹ như Tetracilin 250 g/tấn thức ăn hoặc Furazolidon 300 g/tấn thức ăn, và cho gà ăn liên tục trong 5 ngày.
Bệnh cầu trùng
Biểu hiện: Gà bị bệnh cầu trùng có tỷ lệ tử vong cao. Khi nhiễm bệnh, gà ốm yếu, sệ cánh, bỏ ăn, đi lại loạng choạng, và hậu môn có máu. Gà có thể chết trong vòng 2 đến 7 ngày.
Phương pháp điều trị: Sử dụng các loại thuốc như Rigecoccin, EsB3 Coccistop-2000, Furazolidon, Avicoc, Stenorol theo hướng dẫn của nhà sản xuất. Có thể trộn thuốc Rigecoccin, Furazolidon vào thức ăn với liều lượng 35-40g/tạ hoặc trộn với cơm và đút cho gà ăn đến khi khỏi bệnh.
Bệnh bạch lỵ thương hàn
Biểu hiện: Gà bị bệnh ủ rũ, xoắn cổ, gác mỏ, bụng phình to, di chuyển khó khăn, và phân loãng màu trắng. Bệnh lây lan nhanh chóng trong đàn gia cầm.
Phương pháp điều trị: Cách ly gà bị bệnh và sử dụng thuốc Ampicolin 1gam/2lit, bcomplex, men tiêu hóa trong 7 đến 10 ngày.
Bệnh khô chân
Biểu hiện: Bệnh khô chân xuất hiện ở cả gà lớn và gà con. Triệu chứng bao gồm bỏ ăn, mất nước, gầy gò, và chân co quắp lại.
Phương pháp điều trị: Khử trùng chuồng trại sạch sẽ, sử dụng kháng sinh Enroseptyl-A và các chất điện giải để tăng cường sức đề kháng cho gà. Cho gà uống Dizavit-plus, 2g/1 lít nước, liên tục trong 5 ngày.
Bệnh giun sán
Biểu hiện: Gà bị giun sán thường còi cọc, xơ xác, chậm chạp, ăn nhiều nhưng không lớn, phân loãng có máu và có nhiều đốm trắng.
Phương pháp điều trị: Ngay khi phát hiện triệu chứng, cách ly gà bị bệnh để tránh lây lan. Sử dụng thuốc đặc hiệu Arecolin hoặc Bromosalaxilamit theo hướng dẫn sử dụng để đảm bảo liều lượng.
Bệnh ngộ độc do mặn, hóa chất, nấm mốc aflatoxin
Biểu hiện: Gà bị ngộ độc muối sẽ uống nước nhiều, tích nước dưới da, bại liệt và có thể sưng khớp. Gà ngộ độc hóa chất thường uống nước nhiều và có thể chết nhanh chóng, có mùi hóa chất khi mổ ra. Ngộ độc aflatoxin do ăn ngô mốc hoặc thức ăn bị nấm mốc gây kém ăn, lông xù, giảm đẻ và tỷ lệ ấp nở kém.
Phương pháp phòng và điều trị: Theo dõi đàn gà hàng ngày để phát hiện sớm các hiện tượng bất thường. Loại bỏ ngay thức ăn mặn, thức ăn mốc, và hóa chất. Đảm bảo nước uống sạch và thức ăn an toàn, không để gần các chất độc hại như thuốc sâu, thuốc chuột.
Việc nuôi gà thả vườn đòi hỏi sự quan tâm và chăm sóc kỹ lưỡng để phòng tránh các loại bệnh thường gặp. Hiểu biết và thực hiện các biện pháp phòng ngừa và điều trị hiệu quả sẽ giúp đàn gà của bạn phát triển khỏe mạnh và đạt năng suất cao.
Bệnh mổ cắn (cannibalism)
Các dạng mổ cắn bao gồm:
- Mổ cắn hậu môn (vent picking): Khi gà đẻ quá nhiều, dạ con có thể bị giãn hoặc khi gà mới vào đẻ, trứng hơi to có thể dẫn đến lòi dom. Khi niêm mạc dạ con lòi ra, màu hồng của nó kích thích gà khác mổ vào, gây chảy máu. Màu đỏ càng làm gà thêm bị hấp dẫn, dẫn đến việc nhiều con xúm lại mổ, gây lòi cả ruột và dẫn đến cái chết.
- Mổ cắn đứt lông (feather pulling): Gà bị nuôi nhốt không có cơ hội vận động, dinh dưỡng và khoáng chất không đủ, dễ dẫn đến việc gà mổ lông của nhau. Vùng quanh ống chân lông bị mổ thường có sắc tố tập trung, tạo thành các đốm màu nâu sẫm.
- Mổ cắn ngón chân (toe picking): Tình trạng này thường xảy ra ở gà con, chủ yếu do đói vì máng ăn cao hoặc để xa, thiếu máng hoặc gà con yếu bị gà lớn chèn ép. Khi không tìm được thức ăn, gà sẽ mổ chân mình hoặc chân của con khác.
- Mổ cắn trên đầu (head picking): Khi mào hoặc tích có vết thương, gà khác sẽ mổ vào tiếp tục. Gà nuôi nhốt trong lồng thường mổ vào mào, tích và đầu của nhau. Ngay cả gà đã bị cắt mỏ vẫn có thể nhoài đầu ra ngoài lồng và mổ cắn gà khác nhốt bên cạnh.
Khắc phục bệnh mổ cắn:
- Cung cấp thức ăn chất lượng tốt cho gà.
- Đảm bảo gà được ăn đầy đủ và không để chúng bị đói trong thời gian dài, bao gồm cả gà thả và gà nhốt.
- Bổ sung rau xanh vào khẩu phần ăn của gà, cả đối với gà thả và gà nhốt.
- Đảm bảo có đủ máng ăn và máng uống cho gà.
- Tránh nhốt gà quá chật chội.
- Đảm bảo chuồng trại thông thoáng và tránh ánh sáng mạnh gây kích thích cho gà.
- Cắt mỏ cho gà khi nuôi số lượng lớn.
Nếu gà bị thương do mổ cắn, nên bôi thuốc xanh Methylen lên vết thương, tránh dùng thuốc đỏ vì màu đỏ có thể kích thích gà tiếp tục mổ cắn.
Bệnh Newcastle (Niu-cát-xơn)
Bệnh Newcastle, còn được gọi là bệnh Tân thành gà hoặc bệnh gà rù, là một bệnh truyền nhiễm lây lan rất nhanh. Bệnh do virus Paramixovirus gây ra và có thể tồn tại trong chuồng từ 13-30 ngày.
Gà khỏe có thể bị lây nhiễm từ gà bệnh qua đường hô hấp (hít thở không khí nhiễm virus), đường tiêu hóa (ăn thức ăn hoặc uống nước nhiễm virus), cũng như qua dụng cụ, người chăn nuôi và các loài gia súc, gia cầm khác bị nhiễm virus. Thời gian ủ bệnh từ 2-14 ngày.
Triệu chứng: Bệnh thường xuất hiện ở ba thể hô hấp, tiêu hóa và thần kinh. Gà bị bệnh thường có các biểu hiện như: ủ rũ, kém ăn, ho, hắt hơi, chảy nước mũi, thở khò khè, khó thở. Bệnh cũng có thể gây ỉa chảy, phân có nước loãng trắng như vôi, cơ run, liệt co giật, mất điều hòa giữa đầu và cổ, đầu ngoẹo ra sau, thân lệch sang bên. Trong những đợt dịch nặng, tỷ lệ tử vong có thể lên tới 100%.
Phòng bệnh: Hiện nay, bệnh Newcastle không có thuốc điều trị, chỉ có các biện pháp phòng bệnh bằng vệ sinh thú y và tiêm phòng vaccine.
- Cách ly tốt đàn gà và trại gà.
- Thực hiện tốt quy trình nuôi dưỡng và vệ sinh chuồng trại.
- Tiêm phòng kịp thời và đầy đủ theo lịch hướng dẫn cho đàn gà.
Ngoài ra, nên kiểm tra hàm lượng kháng thể mỗi ba tháng một lần và tiêm phòng bổ sung nếu độ miễn dịch thấp để đảm bảo an toàn dịch bệnh cho đàn gà.
Kết luận
Trong việc chăm sóc và nuôi dưỡng gà thả vườn, việc hiểu rõ và quản lý các bệnh thường gặp là vô cùng quan trọng để duy trì sức khỏe và năng suất của đàn gà.
Để phòng ngừa và điều trị hiệu quả, chủ trang trại cần áp dụng các biện pháp phòng bệnh như duy trì vệ sinh chuồng trại, đảm bảo chế độ dinh dưỡng hợp lý, cung cấp đủ máng ăn uống, và kiểm tra thường xuyên sức khỏe của gà. Việc tiêm phòng định kỳ và sử dụng thuốc điều trị đúng cách cũng đóng vai trò quan trọng trong việc ngăn chặn sự lây lan của các bệnh truyền nhiễm.
Bằng cách chủ động nắm bắt thông tin về các bệnh thường gặp và thực hiện các biện pháp phòng ngừa kịp thời, bạn sẽ bảo vệ được đàn gà của mình khỏi những rủi ro không mong muốn và đạt được hiệu quả chăn nuôi cao nhất. Hãy luôn chú ý và theo dõi sức khỏe của đàn gà để đảm bảo rằng chúng luôn khỏe mạnh và phát triển tốt trong môi trường thả vườn.
