Bệnh lở mồm long móng ở lợn là một căn bệnh truyền nhiễm cấp tính do virus gây ra, ảnh hưởng nghiêm trọng đến năng suất và chất lượng thịt lợn. Bệnh có khả năng lây lan nhanh chóng qua tiếp xúc trực tiếp hoặc gián tiếp với lợn mắc bệnh hoặc mang mầm bệnh. Để phát hiện và điều trị hiệu quả, bạn cần nắm rõ triệu chứng, nguyên nhân, và các phương pháp phòng ngừa. Dưới đây là những thông tin bạn cần thiết về bệnh này.
Nguyên nhân gây bệnh lở mồm long móng ở lợn
Bệnh lở mồm long móng do virus Aphthovirus, thuộc họ Picornaviridae và là một loại virus ARN. Virus này gây hiện tượng hình thành mụn mủ trên các tế bào thượng bì và có khả năng lây nhiễm rất mạnh mẽ. Virus lở mồm long móng có nhiều loại, với 7 type huyết thanh chính gồm O, A, C, SAT1, SAT2, SAT3, và Asia 1, cùng với 65 subtype. Virus có thể duy trì sự sống trong môi trường tự nhiên khoảng 14 ngày trong mùa hè và bị tiêu diệt khi nhiệt độ vượt quá 50 độ C.
Ngoài ra, lợn có thể bị nhiễm bệnh qua tiếp xúc trực tiếp hoặc gián tiếp với động vật nhiễm bệnh. Các nguồn lây nhiễm bao gồm thức ăn, nước uống, quần áo, giày dép, dụng cụ nuôi trồng, hoặc chất thải như phân và nước tiểu cũng chứa virus và góp phần vào sự lây lan của bệnh.
Cách nhận biết bệnh lở mồm long móng
Để nhận diện bệnh lở mồm long móng ở lợn, hãy chú ý các triệu chứng sau:
- Sốt cao liên tục từ 40 đến 41,5 độ C.
- Chảy dãi với bọt trắng giống như xà phòng.
- Mụn nước xuất hiện quanh móng chân, bàn chân, kẽ móng, và đầu vú. Những mụn nước này phát triển thành các mảng lớn, vỡ ra và tạo ra các vết loét.
- Lợn có biểu hiện ngại vận động, thường nằm nhiều và ăn ít. Lợn bị bệnh nặng có thể di chuyển bằng đầu gối, dẫn đến xây xát ở khu vực này.
- Lợn nái có mụn ở núm vú, không cho lợn con bú, và có nguy cơ bị sảy thai.
Các biến chứng của bệnh lở mồm long móng có thể bao gồm viêm vú, viêm phổi, viêm cơ tim, bại huyết, và hoại tử. Những biến chứng này có thể gây tử vong nhanh chóng trong vòng 12 đến 20 giờ. Do đó, khi phát hiện các triệu chứng, cần thực hiện cách ly, điều trị kịp thời và báo cáo ngay cho cơ quan thú y.
Phương pháp điều trị bệnh lở mồm long móng ở lợn
Hiện tại, bệnh lở mồm long móng ở lợn chưa có thuốc điều trị đặc hiệu, nhưng cần phải chăm sóc các vết loét và mụn mủ để phòng ngừa nhiễm trùng thứ phát, giảm thiểu sự suy yếu và giúp lợn phục hồi nhanh hơn. Điều trị bao gồm các phương pháp tại chỗ và toàn thân, với mục tiêu chính là điều trị triệu chứng và hỗ trợ hệ miễn dịch của lợn.
Điều trị tại chỗ
- Làm sạch các vết loét ở miệng, lưỡi, chân, móng và bầu vú bằng các dung dịch như nước muối, acid citric 1%, thuốc tím 1% hoặc phèn chua 2%. Bạn cũng có thể sử dụng nước vắt từ các loại trái cây chua như chanh hoặc khế, nhúng vào vải gạc sạch và lau nhẹ lên vết loét hai lần mỗi ngày.
- Sau khi rửa sạch, lau khô các vết mụn mủ trên vú và chân, sau đó dùng thuốc BIO-BLUE SPRAY để xịt vào các vết thương. Các mụn loét trên chân nên được băng lại để bảo vệ khỏi ruồi.
Điều trị toàn thân
- Sử dụng BIO-CEVIT hoặc BIO-ADE+B.COMPLEX để nâng cao sức đề kháng của lợn.
- Điều trị các nhiễm khuẩn thứ phát bằng kháng sinh như BIO-TYLOSIN-PC hoặc BIO-D.O.C để đạt hiệu quả cao.
- Trong trường hợp lợn bị suy nhược, nên kết hợp truyền thêm BIO-GLUCOSE 5%.
Nhốt lợn ở khu vực sạch sẽ và khô ráo, có thể sử dụng tấm lót để tránh đau chân. Cung cấp thức ăn mềm để dễ tiêu hóa, và giữ ấm cho lợn nếu khí hậu lạnh.
Thời gian điều trị
Thời gian điều trị bệnh lở mồm long móng ở lợn thường kéo dài từ 10 đến 15 ngày.
Khả năng khỏi bệnh
Tỷ lệ khỏi bệnh phụ thuộc vào nhiều yếu tố như mức độ nghiêm trọng của bệnh, điều kiện chăm sóc và điều trị.
Phòng ngừa bệnh lở mồm long móng ở lợn
Bệnh lở mồm long móng là một bệnh truyền nhiễm cấp tính do virus FMD gây ra, lây lan nhanh chóng qua đường hô hấp, tiêu hóa, và tiếp xúc với dịch tiết, phân, hoặc nước bọt của lợn bị nhiễm bệnh. Để phòng tránh bệnh, cần thực hiện các biện pháp sau:
- Chích ngừa vaccine: Tiêm vaccine là phương pháp phòng ngừa bệnh hiệu quả nhất. Vaccine phòng LMLM có tác dụng từ 6-12 tháng, vì vậy cần tiêm đúng lịch để bảo vệ đàn lợn.
- Lựa chọn giống: Chọn giống lợn có khả năng chống chịu tốt và không mua lợn từ những nơi có dịch bệnh. Đảm bảo kiểm tra sức khỏe và giấy chứng nhận kiểm dịch khi mua lợn.
- Vệ sinh và tiêu độc: Định kỳ vệ sinh và tiêu độc chuồng trại, dụng cụ chăn nuôi bằng các hóa chất sát trùng như vôi bột, formalin, hoặc phenol. Nuôi lợn theo quy hoạch và đăng ký với chính quyền địa phương để tránh ô nhiễm môi trường.
- Ngăn chặn vận chuyển lợn: Ngăn việc vận chuyển lợn từ vùng có dịch đến vùng không có dịch để giảm nguy cơ lây lan bệnh. Vận chuyển lợn chỉ nên thực hiện khi có giấy chứng nhận kiểm dịch thú y.
Người chăn nuôi cần thường xuyên theo dõi sức khỏe của lợn, phát hiện sớm các triệu chứng nghi ngờ để có biện pháp xử lý kịp thời.
